Sosyal medyanızda iyi bir temizlik yapın, parolalarınıza ve dijital karmaşanıza düzen getirecek diğer kolay bahar temizliği rutinlerini kontrol edin
Bahar geldi, güneş içimizi ısıtmaya başladı ve kuşların cıvıl cıvıl sesleri ihtiyacımız olan coşkuyu ortaya çıkardı. Baharın gelişi ile evinizde bahar temizliği yapma zamanı da geldi. Evinizde zaten bir bahar temizliği yaptıysanız sıra, bilgisayarınız ve akıllı telefonunuz, ev ağınız ve ev ağınıza bağlı cihazları dolduran dijital dağınıklığı düzenlemeye geldi. Ancak dijital bahar temizliği için anlatılacak daha çok şey var.
Siz de çoğu insan gibi, hemen hemen her gün en az bir sosyal medya platformu kullanıyorsunuzdur. Tüm gönderilerinizin, yorumlarınızın, beğenilerinizin ve daha birçok eyleminizin dijital ayak izinizi ciddi oranda etkilediğini ve sosyal medya profilinizin insanların özel hayatınıza göz attığı evinizin ön camına benzediğini söylemeye gerek yok. Asıl sorun da çoğumuzun bu durumu unutmasıyla ortaya çıkıyor.
Özel hayatınızın gizli kalması için sosyal medyadaki varlığınızı nasıl iyice temizleyip düzenleyebileceğinize ve hesap güvenliğinizi nasıl iyileştirebileceğinize göz atalım.
Dijital izinizi düzenleyin
Birçok insan, Facebook ve diğer sosyal medya platformlarını en az on senedir kullanıyor. Bu platformlardan bazıları (Google+) artık mevcut değil, bazıları (MySpace veya LastFM) ise bir zamanlar bilinen şekliyle yer almıyor, bazıları da sadece bir değişim geçirip eskiden kullanıldığından farklı bir şekilde kullanılıyor. Belki de kendinize şu soruları sorarak başlayabilirsiniz: Bu platformu artık kullanıyor muyum? Bu platformdaki hesaplarımı hemen silmemi engelleyen nedir?
Basitçe açıklamak gerekirse sosyal medya hesabınız ne kadar çok olursa yıllık bahar temizliğiniz de o kadar zor olabilir. Geçmişte en özel bilgilerinizden bazılarını dünyayla paylaşmayı çok istekli olmuş veya daha sonra pişman olabileceğiniz bir gönderi paylaşmış olabilirsiniz. Hem yeni hem de yıllar öncesinde paylaşmış olduğunuz gönderileri, hala birçok insanın görmesine gerek var mı? Ayrıca, çok az tanıdığınız veya arkadaş listenize eklediğinizi dahi unuttuğunuz birçok kişiyle arkadaş olmuş olabilirsiniz. Bu durumda dijital izinizi temizlemenin zamanı gelmiş olabilir.
Örneğin, Facebook’un “Anılar” özelliği eski gönderilerinizi silmek, kimlerin eylemlerinizi görüntüleyebileceğini veya sizi bulabileceğini kontrol etmek ya da gizlilik ayarlarınıza ilişkin diğer düzenlemeleri yapmak için iyi bir yol olabilir. Facebook Gizlilik Kontrolü, bunları kolayca yapma imkânı sunuyor.
Bir ara popüler olan söz konusu platformları halen kullanmak istiyorsanız veya kullanmanız gerekiyorsa mevcut gizlilik ayarlarını kontrol edip bu ayarların sizin için uygun olmasını sağlayın. Sonuç olarak, bazı bilinçli tercihler yapmazsanız internette yapılan her şeyin internette kaldığını unutmayın.
Bazı değişiklikler yapmaya başlamışken, güçlü ve benzersiz bir parola kullanıp iki faktörlü kimlik doğrulamasını (2FA) etkinleştirerek hesabınızı gizleyin.
Bloglar
Hayatın koşuşturmasına kapılıp lisede veya üniversitede, belki de Facebook, Instagram, YouTube ve diğer platformlarda gönderi paylaşmadan çok uzun zaman önce açmış olduğunuz blogu unutabilirsiniz.
Durum bu ise, geçmişinize ait bu izlerin hala durup durmadığını ve herkesin görmesi için kalmaya devam etmesini isteyip istemediğinizi kontrol etmenin zamanı gelmiştir. Eski bloglarda bir zamanlar kişilerin hayatlarıyla ilgili paylaşılan bilgilerin, 20 yıl sonra parola kurtarma süreçlerini bozmak için kullanıldığı olaylar yaşanmıştır.
Ayrıca, teknoloji ile büyüyen kişiler de dahil olmak üzere bir çok kişi, teknolojinin getirdiği gizlilik ve güvenlik risklerinden habersiz ve bunun önemini bir siber saldırıya uğrayarak “zor yoldan” öğrendi.
Konumuza dijital varlığımızın eşsiz ve muhtemelen en büyük sorunu olan parolalarla devam edelim.
Daha iyi hesap güvenliği hedefleyin
Öncelikle sizden tüm parolalarınızı düzenli aralıklarla ve sırf bunu yapmış olmak için değiştirmenizi İSTEMİYORUZ. Araştırmalar ve tecrübeler, sadece bunu yapmanın tam olarak daha iyi bir güvenlik sağlamadığını gösteriyor. Belki de tam tersine bunu otomatik pilota bağlamış gibi yapıyorsanız güvenliğiniz iki kat azalıyor olabilir. Bunun yerine yapabileceklerinizi inceleyelim.
Bir parola yöneticisi kullanın
Parola yöneticileri, hesap güvenliğinizi iyileştirmenin mükemmel ve ucuz bir yoludur. ESET Smart Security Premium gibi güvenlik programı paketleri ile kullandığında parola yöneticileri iki kat iyileştirme sunar. Söz konusu ‘parola kasaları’, her bir çevrim içi hesabınız için kolaylıkla güçlü ve benzersiz parolalar oluşturarak, sizi basit bir şekilde ele geçirebilir parolalar kullanmak ve parolalarınızı birçok çevrim içi hesapta tekrar tekrar kullanmak gibi en yaygın parola hataları yapmaktan alıkoyar.
Bir parola yöneticisi ile sadece tek bir ana parolayı hatırlamanız gerekir ki bunun da mutlaka sağlam bir parola olması şarttır! Parolanın güvenliğini tehlikeye atmadan parolayı kolayca hatırlamak için kısaltmalar veya tek tek kelimeler kullanmayın. Bunun yerine çeşitli noktalama işaretleri, özel karakterler, büyük harf ve boşluklardan oluşan parola dizesi veya bütün cümleler tercih edin.
Böylece birçok karakterden oluşan bir parola dizesi bulacaksınız ve parolanızın tahmin edilme ihtimali olmayacak. Ancak parola dizesi de tercihen bizzat oturum açma süreci ile ilgili olmamalıdır. “Parola yöneticisine giriş yapıyorum!” gibi bir parola dizesi de mükemmel bir ana parola oluşturmaz.
Parolalarınızı kontrol edin
Önemli çevrim içi hesaplarınız için kullandığınız parolalar başta olmak üzere herhangi bir parolanız, dünyanın en kolay parolalarıyla eşleşiyorsa ya da ürkütücü bir şekilde bunlara benziyorsa işe başlamanın zamanı gelmiştir. Bunun en kolay çözümü, parola yöneticinizin tüm çevrim içi hesaplarınız için benzersiz ve hatırlaması (hatta kırılması) imkansız parolalar oluşturmasıdır.
Güçlü parolaların nasıl olması gerektiğini bilmiyor musunuz? ESET’in parola oluşturma aracını deneyin.
Peki neden her parola benzersiz olmalı? Çünkü bir parola çalınır veya sızdırılırsa, suçlular genellikle kişinin diğer hesaplarına giriş yapmak için aynı kullanıcı adı/parola kombinasyonunu denerler. Suçlular aynı zamanda çevrim içi hesaplarınıza erişim sağlamak için “parolamı unuttum” seçeneğini de kullanabilir.
Mümkünse tüm oturum açma değişikleri ile ilgili bildirimleri açıp başka bir hizmet sağlayıcısında ikinci bir e-posta adresi üzerinden veya akıllı telefonunuzdaki anlık mesaj ile parola değişikliği onaylama özelliğini etkinleştirin. Parolalarınızı diğer kişilerle paylaşmaktan kaçının çünkü bu kişiler farkında olmadan da kişisel bilgilerinizi riske atabilir.
İki faktörlü kimlik doğrulaması kullanın
Bazı durumlarda iki adımlı doğrulama (2SV) olarak da bilinen iki faktörlü kimlik doğrulaması (2FA), parolanız çalınsa veya sızdırılsa bile siber suçluları engellemek için harika bir yöntemdir. Diğer bir ifadeyle siber suçlular, oturum açma bilgilerinizi ele geçirmeden ve akıllı telefonunuza erişim sağlamadan hesaplarınıza giriş yapamaz. Kullanıcı adı ve parola kombinasyonuna ek olarak farklı bir kimlik doğrulama faktörü kullanmanız sayesinde bunlar gerçekleşir.
Özel donanım güvenlik kilidi, kimlik doğrulayıcı uygulamada oluşturulan kod, metin mesajı veya yüz tanıma ya da parmak izi gibi biyometrik veriler şeklinde birçok 2FA seçeneği bulunur. Facebook, Twitter, Google ve Apple dahil birçok çevrim içi hizmet, hesap koruması için günümüzde 2FA özelliği sunar. Ne yazık ki 2FA özelliği varsayılan olarak etkin değildir. Bu yüzden, hesabınızın güvenlik ve gizlilik ayarlarında bu özelliği arayıp etkinleştirin.
Son olarak
Konunun sonuna geldik. Bu mini yazı dizisinin cihazlarınızı daha iyi bir hale getirmenize, siber dağınıklığınızı düzenlemenize, yeni bir başlangıç yapmanıza ve en önemlisi uzun vadede çevrim içi gizlilik ve güvenliğinizi iyileştirmenize yardımcı olduğunu umut ediyoruz. Böylece bir sonraki dijital bahar temizliğini kolayca yapabilirsiniz.