Kripto paranız bir kez çalındığında, geri almak son derece zordur. Kripto kurtarma dolandırıcılığı nedir ve iki kez kurban olmaktan nasıl kaçınabilirsiniz?
Bu durum her kripto para kullanıcısı için kabus gibi bir senaryodur. Bir kripto dolandırıcılığının ya da siber saldırının kurbanı olursunuz ve fonlarınız çalınır. Pişmanlık ve utanç duygusu yanı sıra parasal kayıptan kaynaklanan öfke duyabilirsiniz. Ne yazık ki durum böyle olunca birçok mağdur için hikaye burada bitmiyor. Daha da kötü bir sonuç hayal edin: Birisi size yaklaşıyor veya siz, kripto para kurtarma hizmetleri sunan bir reklam görüyorsunuz. Siz paranızı geri almayı hayal ederken onlar ikinci kez sizi dolandırmaya çalışıyor.
Ne yazık ki, bu tür “kurtarma dolandırıcılığı” giderek yaygınlaşıyor. Hatta FBI geçen yıl bu konuda bir Kamu Hizmeti Duyurusu (PSA) yayımladı. Araştırmalar, kimlik hırsızlığı mağdurlarının yaklaşık üçte birinin (%30) en az bir kez yeniden mağdur edildiğini gösteriyor.
Kripto kurtarma dolandırıcılığı nasıl çalışır?
Kurtarma dolandırıcılığı genellikle bir tür peşin ücret dolandırıcılığıdır. Yani, dolandırıcı sağladığını iddia ettiği hizmet için önceden bir ücret talep eder ve ödeme yapıldıktan sonra ortadan kaybolur. Ayrıca kripto hesaplarınıza ve/veya kişisel ve finansal bilgilerinize erişim isteyebilirler; bu bilgiler dark web’de satılabilir ve sonraki dolandırıcılıklarda kullanılabilir.
Kurtarma dolandırıcıları sosyal medyanın her yerindedir. Kripto hırsızlığı/dolandırıcılığının kurbanı olmuş ve internette dert yanan kişileri proaktif olarak arayıp onlara doğrudan mesaj gönderebilirler. Ya da bir bilgisayar korsanlığı forumundan elde ettikleri bir kripto mağdurları listesinden çalışıyor olabilirler. Hatta resmi web siteleri olan meşru görünümlü varlık kurtarma ‘işletmeleri’ kurabilir ve ücretli arama motoru sonuçlarında listelenerek reklam yapabilirler.
Bu dolandırıcıların karmaşıklığı değişebilir. Bazıları sosyal medyada oldukça basit mesajlar yayımlar. Diğerleri ise dolandırıcılık mağdurlarını doğrudan arayarak polis veya mahkeme yetkilisi kılığına girip çalınan parayı iade edeceklermiş gibi davranabilirler. Diğer durumlarda, dolandırıcılar siber güvenlik forumlarında hizmetlerini tanıtan referans ve reklam karışımı uzun yorumlar bırakabilirler.
Tartışma forumlarında kripto para kurtarma hizmetlerini pazarlayan örnek mesajlar
Bazı kripto kurtarma dolandırıcıları, düşük maliyetli çevrimiçi basın bülteni dağıtım hizmetleri aracılığıyla ürünlerinin reklamını yapıyor. Çalınan varlıkların kurtarılmasıyla ilgili hayali bir basın bülteni oluşturuyorlar. Bu bültende dolandırıcılık web sitesine bağlantılar yer alıyor. Daha sonra bunu dağıtılmak üzere abone haber kuruluşlarından oluşan bir ağa yüklüyorlar.
Kripto hırsızlığını önleme
Kripto kurtarma dolandırıcılığından kaçınmanın en iyi yolu, dijital para biriminizi ilk etapta çaldırmamaktır. FBI’a göre, 2022 yılında yalnızca kripto para dolandırıcılığı nedeniyle 2,5 milyar dolar kaybedildi. Ancak tehdit aktörleri dijital fonlarınızı hedef almak için birçok başka yol geliştirdi.
Sonuç olarak, ünlüler veya diğer güvenilir kişiler tarafından destekleniyor gibi görünen düşük riskli, yüksek getirili yatırım planlarına bile şüpheyle yaklaşmak gerekir. Ayrıca online alışverişlerde kartla ödeme yapmak her zaman daha iyidir çünkü bu şekilde daha fazla alıcı koruması vardır. Hiçbir meşru işletme sizden peşin olarak kripto para ile ödeme yapmanızı talep etmeyecektir.
Ayrıca yakın bir bağ hissetseniz bile internette tanıştığınız herhangi bir kişinin yatırım tavsiyesi vermesine şüpheyle yaklaşın. Dolandırıcılar giderek artan bir şekilde, “domuz kasaplığı” olarak bilinen bir yöntemle, romantizm dolandırıcılığını yatırım dolandırıcılığı ile harmanlamaktadır. Geçtiğimiz yıl, Adalet Bakanlığı (DoJ) bu dolandırıcılıklarla ilişkili tahmini 112 milyon dolar değerinde sanal para ele geçirdiğini açıkladı.
Uyarı işaretleri nasıl fark edilir
Dolandırıcılığın türü ne olursa olsun, hepsinin ortak bir noktası vardır: Kurtarma hizmeti sorunludur. Aşağıda paylaştığımız noktaları dikkate alın:
- “İşlerine” başlamadan önce peşin bir ücret veya iade işlemlerine devam edebilmeniz için başka bir ücret (ör. vergi) talep ederler
- Kurumsal bir hesap yerine web tabanlı bir e-posta (ör. Gmail/Yahoo) ile iletişim kurabilirler
- Paranızı “iade etmek” için bankacılık, kripto hesabı ve/veya kişisel bilgilerinizi isterler
- Kolluk kuvvetleri veya hükümet yetkilileri ile yakın çalıştıklarını iddia ederler
- Sosyal medya DM’leri, mesaj ya da e-posta yoluyla durup dururken iletişime geçerler
- Sizin iletişime geçebilmeniz için herhangi bir telefon numarası vermezler
- Sizinle iletişime geçen kişi, muhtemelen ne kadar çalındığı ve nasıl çalındığı da dahil olmak üzere, özel durumunuz hakkında birçok ayrıntı biliyor gibi görünebilir
Kripto param çalınırsa ne yapmalıyım?
Kripto para yatırımı ve diğer dolandırıcılık türleri için tazminat almanıza yardımcı olacak hizmetler sunabilecek meşru firmalar olduğu unutulmamalıdır. Bazen dolandırıcılar da bu kuruluşları taklit etmeye çalışırlar.
Yakın zamanda dolandırıcılık veya hırsızlık nedeniyle kripto para kaybettiyseniz aşağıdaki adımları göz önünde bulundurun:
- Mümkün olduğunca çok kanıt toplayın
- Olayı polise ve/veya ilgili düzenleyici kuruma bildirin
- Yaptığı işleri araştırdığınız ve güvenebileceğiniz “Kurtarma” hizmetleri sunan yasal bir hukuk firmasına ulaşın
- Eğer biliyorsanız, dolandırıcının kripto paranızı nakde çevirdiği borsa ile iletişime geçmeye çalışın
Sonuç olarak, kripto paranız bir kez çalındığında geri almak son derece zordur. Blok zinciri tabanlı para birimleri izlenebilse de bazıları kullanıcıların anonimliğini korumak için kurulmuştur, bu nedenle dolandırıcının maskesi düşürülemez. Ayrıca izi daha da gizlemek için kripto paranızı mümkün olan en kısa sürede “nakde çevirmeye” çalışacaklardır. Kriptonun merkezi olmayan yapısı, nereye gittiklerini bulabilseniz bile paranızı geri almanın son derece zor olacağı anlamına gelir. Bazen yapabileceğiniz en iyi şey ikinci kez mağdur olmaktan kaçınmaktır.
Çevrimiçi dolandırıcılar yırtıcıdır ve her yerde gizlenirler. Paranızı daha fazla ellerine geçirmelerine izin vermeyin.