Siber Zorbalık: Hepimiz engellemekle sorumluyuz

Siber zorbalığı durdurma ve siber zorbalık karşıtı strateji oluşturmak için, ebeveynlerin, eğitimcilerin, çocukların bir arada ve toplum olarak ortak bir çaba göstermesi gerekir

Her türlü zorbalık, kurbanın sağlığını ve yaşamını altüst edecek bir etkiye sahip olabilir. Bireysel veya yüz yüze zorbalık olarak da bilinen fiziksel zorbalık okullarda devam eden bir sorundur. Birçok araştırmacı, bu zorbalığın uzun vadede kurbanın davranış ve kişiliğinde değişikliklere yol açabilecek kötü sonuçlarının anlık etkilerinden daha kötü olabileceğini söylüyor. 

İnternetin ortaya çıkışıyla birlikte, zorbalık da genel iletişim gibi şekil değiştirdi. Günümüzde zorbalığı kişi kendi evinden rahatlıkla yapabilir ve kurban tacizcisini tanımıyor olabilir. Bununla birlikte, yöntemler ve yollar değişse de sonuç aynı derecede tehlikelidir. Aslında çoğu zaman yüz yüze zorbalıktan daha da kötüdür. 

Bugün Siber Zorbalığı Durdurma Günü ve siber zorbalığın çeşitli türlerini, çevrimiçi istismar ve gerçek hayatta tacizin kurbanlar üzerindeki etkilerini ve nihayetinde ebeveynlerin neden çocuklarını bu tür davranışların kurbanı olmaktan korumaları ve çevrimiçi ortamda başkalarına saygı kültürünün teşvik edilmesine yardımcı olmaları gerektiğini inceleyeceğiz. 

Siber zorbalık nedir? 

Merriam-Webster sözlüğüne göre siber zorbalık, “bir kişi (örneğin bir öğrenci) hakkında kötü niyetli mesajların genellikle isimsiz olarak elektronik ortamda yayınlanması” anlamına gelir. Siber zorbalık birçok farklı şekilde olabilir ve bu nedenle modern teknolojinin başka bir kişiyi taciz etmek, başkasına kötü davranmak ve başkasını hedef almak için kullanılmasını kapsar. 

Kurbanlar telefonlarında/sosyal medyada/bilgisayarlarında kendilerini utandıran ve kötü hissettiren küfürlü mesajlar, metinler, gönderiler veya yorumlar alır. Bu istismar neredeyse günün her saati gerçekleşebilir ve kurban, işkencecisinin agresif, nefret dolu ve kindar davranışlarından rahatsız olur. 

Özetle, birine zarar vermek için kullanılan her türlü çevrimiçi içeriktir. Ayrıca, kişinin cinsel yönelimi, görünüşü, yaşı, ırkı, etnik kökeni, dini inancı ve daha birçok değişik konu üzerinden sindirme yöntemi olabilir. Birçok ülkede siber zorbalık bir suçtur ve failleri birkaç yıl hapis cezasına çarptırılabilir. 

Siber zorbalığın sonuçları 

Çevrimiçi zorbalık çok zarar verebilir, özellikle de çoğu zaman anonim olduğu ve çevrimiçi olarak gönderilen zararlı mesajlar herkes tarafından okunabildiği için geniş bir etkiye sahip olabilir. Siber zorbalık, kişinin çaresiz hissetmesine neden olabilir, çünkü kişiler evleri ve mahremiyetleri ihlal edilmiş gibi hissedebilir. 

Bu durum kurbanın ruh hali üzerinde büyük bir etkiye sahiptir; stres ve genel duygusal durum değişikliği uyku düzenini, ruh halini ve yeme alışkanlıklarını etkileyebileceği gibi anksiyete ve depresyona da yol açarak istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Siber zorbalığın hedefinin genellikle çocuklar olduğu düşünüldüğünde, bu durum daha da endişe vericidir. 

Fail de sonuçlarla karşı karşıya kalabilir. Zorbalar hapis cezasının yanı sıra okulda ceza alabilir, işten çıkarılabilir ya da kendileri hedef haline gelebilir. 

Siber zorbalık da dahil herkes ve her şeyde ilerleme 

Siber zorbalıkla karşılaşılan alanlar yıllar içinde gelişti ve teknolojik yeniliklerin hızı arttıkça siber zorbalık için farklı ve çeşitli alanlar ortaya çıktı. 

İlk proto-siber zorbalık vakaları telefon görüşmeleri ya da nefret dolu kısa mesajlar olabilir ve bunlar çevrimiçi mesajlaşma platformları aracılığıyla farklı şeye dönüştü. Dikkat çeken ilk gerçek siber zorbalık vakası 2007 yılında ABD’de, 13 yaşındaki Megan Meier’in komşularının kendisini taciz etmek için sahte bir Myspace profili oluşturmasının ardından intihar etmesiyle yaşandı.  

Ve bu, gelecek olayların bir habercisiydi çünkü kısa bir süre sonra akıllı telefonlarımız ve çok sayıda yeni sosyal medya web sitesi ve mesajlaşma servisimiz oldu ve bu tür kötü amaçlı eylemler için daha fazla ortam yarattık. 2010 yılında, yine 13 yaşındaki Hope Sitwell, erkek arkadaşı çıplak fotoğrafını Florida’daki altı lisenin öğrencileriyle paylaştığı için intihar etti. İnternet çağında, gizlilik bir lüks sayılır. 

Instagram, Snapchat, Discord, Reddit, Twitter ve Facebook gibi sosyal medya sitelerinin yaygınlığı nedeniyle insanlar siber zorbalık tehdidine giderek daha fazla maruz kalıyor. Tıpkı cep telefonu mesajlarından çevrimiçi mesajlara geçtiğimiz gibi, zorbalığın biçimleri de değişti; fotoğraflar ve videolar insanlara kötü davranmak için kullanılıyor, mahremiyet ve kişisel güvenlik alanları giderek azalıyor. 

New Jersey’den 18 yaşındaki Tyler Clementi, oda arkadaşının Clementi’yi başka bir adamla öpüşürken filme almak için bir web kamerası kullanması ve diğer arkadaşlarını ve Twitter’daki insanları web kamerasını izlemeye çağırması üzerine intihar etti.  

Ne yazık ki liste bu kadarla kalmıyor. 2018 yılında yapılan bir araştırma, siber zorbalığa maruz kalan gençlerin intihara teşebbüs etme ya da kendilerine zarar verme olasılıklarının, bu zorbalıkla karşılaşmayan akranlarına göre iki kat daha fazla olduğunu ortaya koyuyor. 

Herkes kurban olabilir ve bu durum birçok şekilde yaşanabilir 

İnsanların filmlerde evlerine/odalarına giren yabancılardan korktukları sahneleri hatırlıyor musunuz? Sözde “röntgenciler” hala var ancak diğer takip veya gözetleme biçimleri de var. Sosyal medya ve insanların sürekli paylaşım yapma alışkanlıkları ve özel hayatlarından kesitleri bolca sergilemeleri sayesinde dijital veya çevrimiçi takip son yıllarda arttı.  

2013 yılında yapılan bir araştırmaya göre, sosyal medya kullanan gençlerin %80’i konumları, görüntüleri ve iletişim bilgileri gibi bilgileri çevrimiçi olarak paylaşıyor. Özel bir profile sahip olmadıkları ve tüm bağlantılarını bilmedikleri sürece, çocuklar çevrimiçi herhangi biri tarafından kolayca izlenebilir. 

İLGİLİ MAKALE: Sosyal medyaya girmeden önce çocuklarınızla konuşmanız gereken 3 konu 

Spotify, Steam ve belki de PlayStation yıl sonu öne çıkanlar listesinden memnun musunuz ve bunları kullanıcı adınızla birlikte bir Discord sunucusunda paylaşıyor musunuz? Kötü amaçlı bir kişi bunu gördüğünde, tehdit veya taciz mesajları göndermeye başlayabilir, hatta hesabınızı çalmaya çalışabilir. Kötü amaçla bilgileri yayınlama çevrimiçi ortamda yaygındır ve ruh sağlığınız ve mahremiyetiniz için kalıcı sonuçlar doğurabilir. 

Ani saldırılar, trollerin (provokatörlerin) veya saldırgan kullanıcıların diğer kişiye zarar vermek amacıyla kasıtlı olarak agresif bir şekilde tartıştığı bir başka çevrimiçi zorbalık yöntemidir. Örneğin Reddit’te, bu tür kişiler bazen bir kullanıcının tüm gönderi geçmişini tarar ve belirli alt dizinlerde gönderi paylaştıkları için onları küçümseyerek veya onlara saldırarak puanlarını düşürmeye çalışır.  

Cinsel içerikli mesajlaşma (cinsel nitelikli içerik gönderme) da bir başka zorbalık biçimidir ve şantaj olarak kullanılabileceği ya da çocuk pornografisine dönüşebileceği için her iki taraf için de tehlikeli sonuçlar doğurabilir. 

Son olarak, nefret baskınları, botlar tarafından gerçekleştirilebildiği için takip edilmesi zor olabilen farklı siber zorbalık biçimidir. Bunlar, birden fazla kullanıcının bir Discord sunucusuna katıldığı veya örneğin bir Twitch yayıncısını takip ettiği, ardından sohbeti nefret dolu mesajlarla istenmeyen e-posta yolladığı ve yayıncının veya kullanıcıların normal tartışmalar yapmasını engellediği durumlardır. 

Okulda veya internette tolerans yok 

Çevrimiçi taciz ve zorbalığı hedef alan yasaların geliştirilmesinin de işaret ettiği gibi, bu tür davranışlara karşı sıfır tolerans vardır ve her zaman da olmalıdır. 

Ne yapılabilir? Ebeveynler daha fazla destekleyici ve anlayışlı olmalı, çocuklarında herhangi bir rahatsızlık belirtisi veya davranış değişikliği fark ettiklerinde onlarla daha fazla iletişim kurmalıdır. Mümkün olduğunca çok kanıt toplamaya çalışmalı ve siber zorbalık olaylarını platform yöneticilerine, okul yöneticilerine (gerekirse) ve polise bildirmelidir. Ayrıca, ruhsal durumlarında uzun süren etkiler yaratabileceği için, siber zorbalıktan etkilenen kişiler için profesyonel yardım düşünülebilir. 

Ebeveyn, veli veya eğitimciyseniz veya kendiniz de siber zorbalık kurbanıysanız, aşağıdaki makaleleri okuyabilirsiniz:
Çocuğunuz siber zorbalığa mı maruz kalıyor? İzlemekte fayda var.
Sosyal medyada siber zorbalığa nasıl tepki verilir.
Discord kullanıyor musunuz? Gizlilik ve güvenlik risklerine dikkat edin.

Çocuklarınızın çevrimiçi karşılaştığı tehlikelerin yanı sıra teknolojinin bu konuda nasıl yardımcı olabileceği hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için Safer Kids Online platformuna gidin.