Oyun oynamak, çocuklarınızın gelecekte onlara fayda sağlayacak bazı yaşam becerileri edinmelerine ve geliştirmelerine yardımcı olabilir.
Video oyunları artık o kadar popüler bir hal aldı ki geçen yıl dünya çapındaki oyuncu sayısı 3 milyarı aştı! Bu hızlı artış, oyun konsollarının ve PlayStation, Xbox ya da Nintendo gibi en tanınmış oyun platformlarının çok ötesine geçerek bilgisayarlara ve akıllı telefonlarımız aracılığıyla doğrudan ceplerimize ulaşıyor.
Öylesine oynanan oyunlardan, e-sporların ve profesyonel oyunların yükselişine kadar, oyunların hayatımızda kalıcı olduğu açık. Sonuç olarak çocukların ekran karşısında geçirdikleri hareketsiz zaman, ebeveynler için büyük bir endişe kaynağı olmaya devam etse de, oyun oynamanın çok gerçek faydaları da var.
Video oyunları oynamak, çocukların değerli beceriler edinmelerine nasıl yardımcı oluyor?
1. Sosyal beceriler
Oyunlar çevrimiçi hale geldikçe, oyuncular arasındaki etkileşim de yeni seviyelere ulaştı! Sadece birkaç yıl önce, çocuklar oluşturdukları koleksiyonlar ya da spor oyunlarında elde ettikleri başarılar hakkında konuşmak için heyecanla okula koşarken, artık dünyanın her yerinden arkadaşları ve başkalarıyla birlikte video oyunları oynuyorlar. Oyun içi sohbet özellikleri gerçek sosyal etkileşime olanak tanıyor ve bu da, iletişim ve işbirliği becerilerini geliştirmenin yanı sıra, grup içinde etkili bir şekilde nasıl çalışılacağını öğretiyor. Eskiden sosyal ilişkiler okul kampüsüyle sınırlıyken, artık çocuklar dünyanın her yerinden insanlarla konuşabiliyor, kendi ortamlarının dışında yeni gerçeklikler keşfedebiliyor, yeni diller öğrenmek için ilk adımları atabiliyor ya da farklı kültürel birikimlerin farkına varabiliyor.
2. Öz farkındalık
Hakemli bir dergi olan Games for Health Journal, insanların ruh halini ve yaşadıkları stresi inceleyen birçok araştırmanın pasif bir mola verme, internette gezinme ya da rahatlatıcı etkinlik yapmakla karşılaştırıldığında video oyunları oynamanın daha belirgin iyileşmeler sağladığını belirtiyor. Ayrıca, video oyunları bir başarı duygusu verebilir. Çocuklar video oyunlarıyla görevleri başarmanın faydalarını, organizasyon ve planlamanın önemini ve yeni beceriler edinmenin onları daha iyi sonuçlara ve ödüllere nasıl götürebileceğini öğrenebilir. Ebeveynler ve bakıcılar ise diğer konuların nasıl öğrenileceği ve kümülatif bilginin neden güven oluşturduğunu ve kişiyi geleceğe hazırladığını göstermek için oyun oynamayı bir benzetme olarak kullanabilirler.
3. Bilişsel beceriler
Çocukların oyun oynarken ekrana yapışmış gibi görünmelerinin bir nedeni var. Bu da oyunlarda genellikle ortamlarındaki değişiklikleri algılamalarını ve bunlara daha iyi tepki vermelerini sağlayan aşırı odaklanma, anlık tepkiler ve hızlı karar verme gereksinimidir. Aynı zamanda görüntüleri, karakterleri ve gizli geçitleri hatırlamanın yanı sıra haritalarda gezinmek zorunda olmak, hafızanın ve detaylara gösterilen özenin geliştirilmesine yardımcı olur. Benzer şekilde, Minecraft gibi bazı oyunların yaratıcılığı tetiklemek için harika bir seçenek olduğuna dair kanıtlar mevcut.
4. Sorun çözme becerileri
Oyunlar sorun çözme becerilerini geliştirmenin ve sonraki seviyelere ilerlemek için gerekli çözümleri bulmak üzere mantık ve yaratıcılığın nasıl kullanılacağını öğrenmenin harika bir yoludur. Bilhassa oyunlar, çocukların sorunları daha küçük parçalara ayırmayı ve daha sonra her seferinde tek parça üzerinde çalışmayı öğrenmelerine yardımcı olabilir. Bu, çocukların karmaşık sorunları nasıl yönetebileceklerine dair olduğu kadar, durumsal benzerlikleri nasıl belirleyeceklerine ve yeni sorunları çözmek için önceki çözümleri nasıl kullanacaklarına dair bir anlayış geliştirmelerine ve bu süreçte başarılı “sayısal düşünürler” haline gelmelerine yardımcı olmak için harika bir yol olabilir.
5. Mantıklı düşünme becerileri
Verilerin nasıl okunacağını, farklı araçların nasıl çalıştığını ve farklı ölçümlerin nasıl okunacağını anlamak, çocukların etraflarındaki dünyayı anlamalarına yardımcı olan değerli becerilerdir. Günümüzün verilerle çevrelenmiş toplumunda, etrafımızdaki birçok bilgiden nasıl anlam çıkarılacağını öğrenmek, anlamlı bağlantılar kurmak, sağlam yargılara ulaşmak ve ikna edici argümanlar oluşturmak, çocuklarınızın yaşamları boyunca iyi durumda kalmasını sağlayacaktır. Aslında, eleştirel düşünme temel bir yaşam becerisidir ve yukarıda sıralanan diğer beceri ve yatkınlıklarla birlikte, onların kendine güvenen ve sorumlu yetişkinler haline gelme yolunda ilerlemelerini sağlayacaktır. Size daha sonra teşekkür edecekler.
Çocuklar sadece yetişkinlerin gözetimi altında oyun oynamalıdır
Bunlar öğrenilmesi gereken harika beceriler olsa da, çocuklara istedikleri zaman, istedikleri şeyi oynamalarına izin vermek için yeterli bir sebep değildirler. Ebeveynlerin ve vasilerin, belirli bir oyunun çocuğun yaşına uygun olup olmadığı ve çocuğun yaşı ne olursa olsun, oynanan oyunların okul performansı, uyku düzeni, ekran dışında geçirilen zaman ve davranışlar üzerinde nasıl bir etkisi olduğu gibi dikkat etmeleri gereken birkaç nokta var.
İşte bu soruları yanıtlamanıza yardımcı olabilecek birkaç kural:
- Çocuğunuza bir oyun satın alırken, PG değerlendirmesini (ya da dengini) kontrol edin.
- Uygulama içi satın alma yapılan oyunlardan kaçının; çünkü bunlar pazarlama numaralarını kötüye kullanır ve oyuncuların, daha ileri seviyelere geçme hakkını satın alarak oyun içi ilerlemeye dayalı öğrenme becerilerini baypas etmelerine olanak sağlar.
- Çocuklarınıza ergenlikten genç yetişkinliğe geçerken biraz mahremiyet tanımanız gerekiyor olsa da, oyunların yalnızca evinizin ortak alanlarında oynanmasını sağlayın. Bu şekilde davranışlarını denetleyebilirsiniz. Fakat onları ısrarla kontrol etmemeniz gerektiğini de unutmayın; bunun yerine güvene dayalı ilişkiler kurmayı hedefleyin ve oynadıkları oyunları öğrenmeye hatta siz de oynamaya çalışın.
- Oyun saatleri ve süresi üzerinde önceden anlaşma yapın. Bu şekilde, çocuklar da zamanlarını nasıl istedikleri gibi planlayacaklarını öğrenebilirler. Ve oyunlar aynı zamanda sosyal etkinlikler olduğundan arkadaşlarına da ayak uydurabilirler.
- Oyun zamanları dışında oyun bildirimlerini kapatın ve çocuklarınızın telefonlarının yanı sıra PlayStation, Xbox veya Nintendo Switch, gibi konsollarda ebeveyn denetimi özelliklerini kullanın.
- Çevrimiçi olarak nasıl güvende kalacakları, siber zorbalığın ne olduğu, karşılaşabilecekleri dolandırıcılık türleri ve çevrimiçi ortamda tanıştıkları herkesin umdukları kadar iyi kalpli olmayabileceğinden bahsedin.
Oyun oynamak sadece çocuklara özgü değildir!
Bu yazıda ele alınan oyun oynamanın faydaları ve bu konuda tavsiyeler sadece çocuklar değil yetişkinler için de geçerlidir. Y kuşağı genel olarak oyunlarda iyi vakit geçirerek aldığı eğlence ve heyecan duygusunu hiç kaybetmeden büyüdüğü için oyun oynamak artık sadece çocuklara özgü bir şey değil. Aslında, kısa sürelerle aksiyon türü video oyunları oynamak, bazı görme engelli yetişkinlerde uzamsal görüşü ve “göz tembelliği” denilen görsel dikkati geliştirebilir. Hatta günümüzde doktorlar bile tekniklerini geliştirmek için ameliyatlardan önce artık bu tarz oyunlar oynuyorlar.
Özetle, kaç yaşında olursanız olun, yaşınıza uygun bir oyun seçin, ve keyfini çıkarmaya bakın!
Safer Kids Online adresini ziyaret ederek çocukların çevrimiçi ortamda karşılaştıkları tehlikeler ve teknolojinin onları güvende tutmaya nasıl yardımcı olabileceği hakkında daha fazla bilgi edinin.
Ayrıca, ESET’in çocuklara çevrimiçi tehditleri nasıl tanıyacaklarını öğreten yeni animasyon dizisi ‘Hey PUG‘u izlemeden geçmeyin.
